Czym jest kalibracja monitora?

Co to właściwie jest ta kalibracja monitora?

Kalibrację monitora możemy określić jako zbiór działań, mających na celu wyświetlenie obrazu zgodnego kolorystycznie z informacją zawartą w pliku.  Kalibracja jest jedną z kluczowych czynności przy wdrażaniu systemu zarządzania kolorem. Proces kalibracji możemy podzielić na kilka etapów:

  • Wybór metody kalibracji (programowa lub sprzętowa)
  • Określenie docelowych parametrów wyświetlania obrazu
  • Adiustacja monitora do określonych parametrów kalibracji
  • Korekta sprzętowa lub programowa parametrów wyświetlacza
  • Profilowanie monitora
  • Walidacja kalibracji monitora

 

1. Wybór metody kalibracji.

Profesjonalne monitory graficzne pozwalają na wykonanie kalibracji sprzętowej. Wszystkie korekty parametrów wyświetlania wprowadzane są tablicy LUT monitora. Dzięki temu rozwiązaniu, sygnał z karty graficznej nie podlega żadnym manipulacjom. Do kalibracji sprzętowej wykorzystuje się głownie oprogramowanie dostarczane przez producenta monitora.

Monitory domowe, biurowe i laptopy nie mają możliwości kalibracji sprzętowej. Kalibrację przeprowadzamy metodą programową. Korekta parametrów wyświetlacza następuje w tablicy LUT karty graficznej. Efektem tego jest przesyłanie sygnału do monitora już zmodyfikowanego. Niestety jest to metoda stratna. Z uwagi na wprowadzone zmiany na wyciu karty graficznej, otrzymujemy mniejszą ilość możliwych do wyświetlenia kolorów i wprowadza niewielkie przebarwienia szarości w przejściu tonalnym od białego do czarnego. Oprogramowanie do kalibracji programowej jest zawsze dostarczane przez producenta urządzenia pomiarowego (kolorymetr, spektrofotometr). Można także wykorzystać oprogramowanie niezależne (darmowe lub płatne).

2. Określenie docelowych parametrów wyświetlania obrazu

W praktyce jest to najtrudniejszy moment. Musimy w nim określić wiele parametrów wyświetlania: jasność,  kontrast, gamma, głębia czerni, standard profilu, itp. Oprogramowanie do kalibracji pozwala wybrać także jeden z ustalonych standardów temperatury barwy bieli: D50, D55, D65 …., Dodatkowo dla monitorów szerokogamutowych podczas kalibrację sprzętowej określamy wielkość przestrzeni barwnej: sRGB, AdobeRGB, DCI, itp. Jest to moment kluczowy dla końcowego efektu kalibracji. Potocznie mówimy: że określamy target kalibracji (cel kalibracji).

3. Adiustacja monitora do określonych parametrów

Adiustacja monitora polega na sprzętowym ustawieniu parametrów wyświetlania monitora do najbliższych naszemu targetowi. Czynność ta jest przeprowadzana w praktyce tylko podczas kalibracji programowej. Jej celem jest takie ustawienie parametrów monitora by w efekcie kalibracji wprowadzić jak najmniej zmiennych do tablicy LUT karty graficznej. Podczas adiustacji zmianom podlegają najczęściej ustawienia jasności i poziomu kanałów RGB monitora dla uzyskania oczekiwanej temperatury barwy bieli. W przypadku kalibracji sprzętowej monitora, adiustacja jest przeprowadzana automatycznie przez oprogramowanie do kalibracji. Można w zasadzie stwierdzić że adiustacja następuje bez naszego czynnego udziału.

4. Korekta sprzętowa lub programowa parametrów wyświetlacza

Możemy stwierdzić że jest to właściwa kalibracja, czyli określenie korekt jakie zostaną wprowadzone do tablicy LUT monitora (kalibracja sprzętowa) lub karty graficznej (kalibracja programowa).

5. Profilowanie monitora

Profilowanie monitora jest to w praktyce ostatnim etap kalibracji. W tym etapie następuje wygenerowanie profilu zawierającego parametry wyświetlania monitora. W przypadku kalibracji programowej do profilu dopisywane są instrukcje modyfikujące ustawienia tablicy LUT karty graficznej. Zmienne te ładowne są każdorazowo przy starcie systemu operacyjnego przez zainstalowany loader do tablicy LUT katy graficznej.

6. Walidacja kalibracji

Celem walidacji jest określenie stopnia dopasowania wyświetlanego obrazu do zakładanego standardu lub celu kalibracji. Nie zawsze uda nam się osiągnąć określony cel kalibracji. Powodem braku pełnego dopasowania mogą być możliwości adaptacyjne monitora, lub target znacznie odbiegający od wybranego wzorca. Odchylenie od wzorca dla poszczególnych próbek koloru opisywane jest parametrem Δab. Jeżeli parametr ten jest poniżej wartości 3, to jest to dobry wynik. Kolory z rozbieżnością powyżej Δab 3 będą reprodukowane z widoczną różnicą od wzorca. Niektóre oprogramowanie do kalibracji pozwala także na zmierzenie także innych parametrów monitora. Są to najczęściej: równomierność matrycy dla jasności i temperatury barwy bieli. Pomiary te pozwalają nam określić jakość matrycy zastosowanej w monitorze.

Zakończenie

I to już koniec. Tak wygląda w przybliżeniu proces kalibracji monitora z podziałem na etapy.